ΠΕΡΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΣΠΟΥΔΩΝ...

Τα τελευταία χρόνια παρακολουθούμε την έντονη κινητικότητα που αναπτύσσεται γύρω από την παιδεία. Κι ενώ η προσπάθεια βελτίωσης της ασθενικής μας παιδείας αποπνέει την ελπίδα για μια πραγματική αλλαγή, τα ίδια τα μέτρα τη μετατρέπουν σε θυμό για τη λήψη επιφανειακών λύσεων και τις αμφιβόλου αποτελεσματικότητας προτάσεις. Στις 26/02/2008, η Σύνοδος των Πρυτάνεων αποφάσισε το βασικό σχέδιο του πρότυπου Γενικού Εσωτερικού Κανονισμού υπό το φόβο των απειλών της κυβέρνησης για παύση έκδοσης διοικητικών και κανονιστικών πράξεων για θέματα που αφορούν τα πανεπιστήμια και πρόσληψης προσωπικού. Οι αποφάσεις της Συνόδου εισάγουν στα πανεπιστήμια μια σειρά αλλαγών τις οποίες πρέπει οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, εμείς, να δούμε εάν τις επιθυμούμε όπως αυτές εκφράζονται, εάν θα τις δεκτούμε.


Ο Γενικός Εσωτερικός Κανονισμός καθιερώνει ένα σύστημα επιτροπών και συμβουλίων ως κορμό των μεταβολών. Η Επιτροπή Στρατηγικού σχεδιασμού κι Ακαδημαϊκού προγραμματισμού αναλαμβάνει την εκπόνηση πλάνου για 4 έτη που θα περιλαμβάνει τόσο τις απαραίτητες λειτουργικές-εκπαιδευτικές ανάγκες όσο και το οικονομικό σκέλος με αρμοδιότητα, εκτός των άλλων, τον προγραμματισμό της χρηματοδότησης από τρίτες πηγές πέρα του κρατικού προϋπολογισμού. Επικεφαλής αυτής της προσπάθειας θα είναι ο ’’φρέσκος’’ Γραμματέας του Ιδρύματος ο οποίος θα συντονίζει και διευθύνει το έργο των οικονομικών και διοικητικών υπηρεσιών. Προσόντα που απαιτούνται; πτυχίο ΑΕΙ, πείρα στην οικονομική διαχείριση και μία ξένη γλώσσα.

Παράλληλα, θεσπίζεται η αξιολόγηση των πανεπιστημίων μέσα από 2 επιτροπές- μία εσωτερική και μια εξωτερική θ αναλαμβάνουν τον έλεγχο τους, θα επιβλέπουν την πορεία τους και πως βαδίζουν στο δρόμο που θα έχουν αποφασίσει γι αυτά οι κυβερνητικές επιταγές.
Μέσα στον Κανονισμό, παρατηρούμε τη θεσμοθέτηση 3 Πειθαρχικών Συμβουλίων τα οποία θα αφορούν α)τους καθηγητές, β)τους υπόλοιπους υπάλληλους του ΑΕΙ, γ)τους φοιτητές και μεταπτυχιακούς ταυτόχρονα με την ύπαρξη μιας επιτροπής δεοντολογίας που θα επιτηρεί τα μέλη του Διδακτικού- Ερευνητικού Προσωπικού πάνω στην ποιότητα των πορισμάτων, της έρευνας, του έργου τους.
Έπειτα, έχουμε την από καιρό αποφασισμένη διάταξη περί λίστας συγγραμμάτων-βοηθημάτων, την θέσπιση ανώτερου χρόνου σπουδών ίσου με 2ν και την εκλογή των ανώτερων οργάνων της διοίκησης των ΑΕΙ, Σχολών, Τμημάτων από το σύνολο των προπτυχιακών φοιτητών κι όχι από τους εκπροσώπους αυτών.


Αυτές τις προτάσεις δεν τις αντιμετωπίζουμε σαν ξεροκέφαλοι παππούδες φανατικοί της άρνησης των πάντων πέρα των απόψεων μας αλλά αναζητάμε σε κάθε περίπτωση τι μπορεί να κρύβεται πίσω από τις γραμμές κι αν αυτές αποτελούν τη λύση που τόσο έχει ανάγκη η ελληνική τριτοβάθμια παιδεία.

Υπάρχουμε, σκεπτόμαστε κι αναρωτιόμαστε:

Ένας τετραετής προγραμματισμός περιλαμβανομένης της εξασφάλισης οικονομικών πόρων εκτός του κρατικού προϋπολογισμού σε συνδυασμό με την ανάθεση του οικονομικού ελέγχου-διαχείρισης στο Γραμματέα θα οδηγήσει σε ένα καλύτερο πανεπιστήμιο ή θα γίνει πρόξενος εξαρτημένης επιστημονικής έρευνας; Αυτή, άλλωστε, η διάταξη δεν ακυρώνει το ίδιο το Σύνταγμα το οποίο προβλέπει την υποχρέωση του κράτους να το ενισχύει φροντίζοντας τη δωρεάν παιδεία στο άρθρο 16;

Εκτός της επιθυμίας για νεοφιλελευθεροποίηση των κρατικών πανεπιστημίων, παρατηρείται κι η κρατική βούληση της διάσπασης του αυτοδιοίκητου με μια διαδικασία εξωτερικής αξιολόγησης βάσει ευμετάβλητων κριτηρίων που η αδυναμία ανταπόκρισης σε αυτά δε θα είναι το εφαλτήριο για την προσπάθεια αναζήτησης και καταπολέμησης των παθογόνων εστιών αλλά ο ακρωτηριασμός του πανεπιστημίου με παύση της χρηματοδότησης. Τα ΑΕΙ, αναντίρρητα, έχουν την άμεση ανάγκη της αξιολόγησης ,μιας θετικής, όμως, αξιολόγησης θεμελιωμένης σε γερά θεμέλια όπως η αξιοπιστία, η εξυπηρέτηση της κοινωνίας, η ποιοτική έρευνα για όλους κι όχι κατά παραγγελία κι η αναβάθμιση του πανεπιστημίου.
Επίσης, τα πειθαρχικά συμβούλια που θεσμοθετούνται μπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο στην αντιμετώπιση της διαφθοράς και της κατάχρησης εκ μέρους των μελών του πανεπιστημίου σε όλα τα επίπεδα αλλά η ταυτόχρονη συνύφανση τους με τις γενικόλογες διατάξεις περί δεοντολογικών κανόνων έρχεται να εμπεδώσει ένα καθεστώς φόβου. Οι μη σαφείς διατάξεις περί δεοντολογίας εύκολα διαστέλλονται και γίνονται αντικείμενο παρερμηνείας στα χέρια επίδοξων καλοθελητών.

Όσον αφορά τις αλλαγές σε προπτυχιακό επίπεδο, μπορούμε να δούμε ότι ενώ το πρόβλημα των αιώνιων φοιτητών αποτελεί μια θλιβερή αλήθεια, η καθιέρωση ανώτερου χρόνου σπουδών ελάχιστα καταπολεμά τις ρίζες της λανθασμένης αυτής νοοτροπίας. Αντίθετα, μπορούμε άνετα να φανταστούμε το μέτρο να καταλήγει σε ν+ν/2 ακόμη και σε ν. Επακόλουθα, η αλλαγή στον τρόπο της εκλογής των ανώτερων οργάνων της διοίκησης με θέσπιση άμεσης εκλογής από το σύνολο του φοιτητικού συλλόγου αναρωτιόμαστε αν οφείλεται στη θέληση αντιμετώπισης των πελατειακών σχέσεων ανάμεσα σε υποψήφιους κι εκπροσώπους φοιτητών ή στην προσπάθεια προοδευτικής απομάκρυνσης της οργανωμένης θεσμικής οντότητας από καίριες για τη συνδιοίκηση αποφάσεις. Στη θέση της αποδυνάμωσης του Δ.Σ. του φοιτητικού συλλόγου, καλούμαστε να απαιτήσουμε ένα ισχυρό συνδικαλιστικό όργανο που θα μεταφέρει τις αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης και δε θα παίζει ελεύθερο παιχνίδια διαφθοράς με τους απανταχού πρόθυμους.

Διαβάστε και μόνοι σας τον πρότυπο εσωτερικό κανονισμό σπουδών εδώ:
http://www.ntua.gr/posdep/NOMOI/NomosPlaisio/2008-02-26_GEK.doc