ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ...
Την Κυριακή 3 Ιανουαρίου, οι Αιγύπτιοι αλιεργάτες του λιμανιού της Μηχανιώνας ξεκίνησαν απεργία διαρκείας, η οποία και συνεχίστηκε για τέσσερεις μήνες περίπου. Η αφορμή για την απεργία δόθηκε με την απόφαση των πλοιοκτητών, με το πρόσχημα της οικονομικής κρίσης, να μειωθούν οι μισθοί των εργατών κατά 60% - ώστε τώρα να φτάνουν μόλις τα 300-400 ευρώ - και να μην δοθεί στους εργαζομένους το δώρο των Χριστουγέννων. Οι συμβάσεις εργασίας μεταξύ πλοιοκτητών και αλιεργατών υπογράφονται με βάση μια διακρατική συμφωνία Ελλάδας και Αιγύπτου, η οποία προβλέπει τον αριθμό των αλιεργατών που θα έρθουν για δουλειά από την Αίγυπτο, καθώς και τους όρους εργασίας (π.χ. οι πλοιοκτήτες υποχρεούνται να παρέχουν στέγη στους αλιεργάτες). Αυτοί οι όροι φυσικά ποτέ δεν τηρήθηκαν από τους εργοδότες τους: οι αλιεργάτες ζούσαν και ζουν ακόμη υπό άθλιες συνθήκες στη Μηχανιώνα (πολλοί αναγκάζονται να κοιμούνται μέσα στις μηχανότρατες), δουλεύουν σε εξαντλητικά ωράρια και καθημερινά αντιμετωπίζουν πολλούς κινδύνους. Η εργασία τους διαρκεί έξι μήνες – οπότε και πολλοί από αυτούς δεν μπορούν να μείνουν μόνιμα στη χώρα, αλλά επιστρέφουν κάθε έξι μήνες.
Τα αιτήματα της απεργίας των Αιγυπτίων αφορούσαν άμεσες αυξήσεις των μισθών τους, την καταβολή του δώρου Χριστουγέννων, καθώς και τα αιτήματα να αποκτήσουν έλεγχο μέλη του σωματείου τους στο ζύγισμα της ψαριάς και τον υπολογισμό του μερτικού και να επιστρέψουν τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα στο ταμείο του ΙΚΑ αντί του ΟΓΑ που είναι σήμερα.
Οι πλοιοκτήτες κατέφυγαν στα δικαστήρια με σκοπό να κηρυχθεί η απεργία των αλιεργατών παράνομη. Την Πέμπτη 14 Ιανουαρίου το Μονομελές Πρωτοδικείο κρίνει την απεργία παράνομη και καταχρηστική. Σε δεύτερο βαθμό όμως, στις 4 Φεβρουαρίου, μετά από εξέταση επί του ουσιαστικού της απεργίας, η τελευταία κρίνεται νόμιμη, ενώ σήμερα εκκρεμεί έφεση των εργοδοτών σε αυτή την τελευταία απόφαση. Στο μεταξύ η απεργία τελείωσε, αφού οι Αιγύπτιοι σε λιγότερο από ένα μήνα θα επιστρέψουν στην πατρίδα τους.
Τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπισαν οι Αιγύπτιοι αλιεργάτες λόγω της απεργίας τους ήταν τεράστια. Αλλά το πρόβλημα δυστυχώς δε μένει εκεί. Όσο προχωρούσε η απεργία και αποσπούσε νίκες, τόσο οι αλιεργάτες έπρεπε να έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με την τρομοκρατία από μέρους των εργοδοτών τους στην πιο ωμή της μορφή, με επιθέσεις των αφεντικών τους (με τη βοήθεια και κάποιων ακροδεξιών της περιοχής) μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, ξυλοδαρμούς και απειλές - και όλα αυτά μέσα σε μια κλειστή κοινωνία, όπου κυριαρχεί ο φόβος απέναντι στις μειονότητες. Ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας της Μηχανιώνας ωστόσο στάθηκε στο πλάι των εργαζομένων και εναντιώθηκε σε αυτές τις πρακτικές των πλοιοκτητών.
Το ότι ένα μικρό σωματείο Αιγυπτίων αλιεργατών, εντελώς άπειρων σε ζητήματα εργασιακού συνδικαλισμού και με πολλές πρακτικές δυσκολίες (οι μισοί απ’ αυτούς δεν γνώριζαν ούτε τη γλώσσα), κατόρθωσε να «σηκώσει» στους ώμους του μια απεργία τεσσάρων μηνών, να κατακτήσει δικαιώματα για τους επόμενους και να δικαιωθεί σε ένα ελληνικό δικαστήριο (τη στιγμή που όλες σχεδόν οι απεργίες στην Ελλάδα κρίνονται παράνομες και καταχρηστικές), δεν μπορεί παρά να αποτελεί ένα παράδειγμα προς μίμηση για κάθε εργαζόμενο και αγωνιζόμενο άνθρωπο…
Γιατί η δικαιοσύνη δεν απονέμεται – κατακτάται με αγώνες και θυσίες.
Γιατί ο αγώνας των αλιεργατών ήταν πάνω απ’ όλα ένας αγώνας για αξιοπρέπεια...
Η ΔΙΚΑΙΩΣΗ - ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 4381/2010
ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΜΙΜΟ ΤΗΣ ΑΠΕΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΙΕΡΓΑΤΩΝ
Τα αιτήματα της απεργίας των Αιγυπτίων αφορούσαν άμεσες αυξήσεις των μισθών τους, την καταβολή του δώρου Χριστουγέννων, καθώς και τα αιτήματα να αποκτήσουν έλεγχο μέλη του σωματείου τους στο ζύγισμα της ψαριάς και τον υπολογισμό του μερτικού και να επιστρέψουν τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα στο ταμείο του ΙΚΑ αντί του ΟΓΑ που είναι σήμερα.
Οι πλοιοκτήτες κατέφυγαν στα δικαστήρια με σκοπό να κηρυχθεί η απεργία των αλιεργατών παράνομη. Την Πέμπτη 14 Ιανουαρίου το Μονομελές Πρωτοδικείο κρίνει την απεργία παράνομη και καταχρηστική. Σε δεύτερο βαθμό όμως, στις 4 Φεβρουαρίου, μετά από εξέταση επί του ουσιαστικού της απεργίας, η τελευταία κρίνεται νόμιμη, ενώ σήμερα εκκρεμεί έφεση των εργοδοτών σε αυτή την τελευταία απόφαση. Στο μεταξύ η απεργία τελείωσε, αφού οι Αιγύπτιοι σε λιγότερο από ένα μήνα θα επιστρέψουν στην πατρίδα τους.
Τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπισαν οι Αιγύπτιοι αλιεργάτες λόγω της απεργίας τους ήταν τεράστια. Αλλά το πρόβλημα δυστυχώς δε μένει εκεί. Όσο προχωρούσε η απεργία και αποσπούσε νίκες, τόσο οι αλιεργάτες έπρεπε να έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με την τρομοκρατία από μέρους των εργοδοτών τους στην πιο ωμή της μορφή, με επιθέσεις των αφεντικών τους (με τη βοήθεια και κάποιων ακροδεξιών της περιοχής) μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, ξυλοδαρμούς και απειλές - και όλα αυτά μέσα σε μια κλειστή κοινωνία, όπου κυριαρχεί ο φόβος απέναντι στις μειονότητες. Ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας της Μηχανιώνας ωστόσο στάθηκε στο πλάι των εργαζομένων και εναντιώθηκε σε αυτές τις πρακτικές των πλοιοκτητών.
Το ότι ένα μικρό σωματείο Αιγυπτίων αλιεργατών, εντελώς άπειρων σε ζητήματα εργασιακού συνδικαλισμού και με πολλές πρακτικές δυσκολίες (οι μισοί απ’ αυτούς δεν γνώριζαν ούτε τη γλώσσα), κατόρθωσε να «σηκώσει» στους ώμους του μια απεργία τεσσάρων μηνών, να κατακτήσει δικαιώματα για τους επόμενους και να δικαιωθεί σε ένα ελληνικό δικαστήριο (τη στιγμή που όλες σχεδόν οι απεργίες στην Ελλάδα κρίνονται παράνομες και καταχρηστικές), δεν μπορεί παρά να αποτελεί ένα παράδειγμα προς μίμηση για κάθε εργαζόμενο και αγωνιζόμενο άνθρωπο…
Γιατί η δικαιοσύνη δεν απονέμεται – κατακτάται με αγώνες και θυσίες.
Γιατί ο αγώνας των αλιεργατών ήταν πάνω απ’ όλα ένας αγώνας για αξιοπρέπεια...
Η ΔΙΚΑΙΩΣΗ - ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 4381/2010
ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΜΙΜΟ ΤΗΣ ΑΠΕΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΙΕΡΓΑΤΩΝ
Τελευταία απόφαση που εκδόθηκε επί της απεργίας των αλιεργατών είναι η 4381/2010 του ΜονΠρωτΘεσ. Με την αγωγή κατά του ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΛΙΕΡΓΑΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΩΝΑΣ, το εργοδοτικό σωματείο ΑΛΙΕΥΤΙΚΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΜΗΧΑΝΟΤΡΑΤΩΝ ΝΕΑΣ ΜΗΧΑΝΙΩΝΑΣ Η ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ζήτησε την κήρυξη της απεργίας των Αιγυπτίων ως παράνομης και καταχρηστικής.
Αιτήματα της απεργίας των αλιεργατών ήταν τα εξής:
α) Η συμμετοχή δύο εκπροσώπων των Αιγυπτίων αλιεργατών στην επιτροπή ελέγχου του καθορισμού των μεριδίων όπου οι Αιγύπτιοι δεν είχαν κανένα λόγο καθώς όπως αποδείχτηκε τα μερίδια καθορίζονταν από τους εργοδότες σε συνεννόηση με ένα σωματείο αλιεργατών όπου δεν μετείχε κανείς Αιγύπτιος. Μάλιστα από πουθενά δεν προέκυψε πως δικαιολογητικός λόγος αυτού ήταν τα περισσότερα μέλη του δεύτερου σωματείου. Έτσι το Δικαστήριο δέχθηκε πως τίθεται σοβαρό ζήτημα αντιπροσώπευσης των Αιγυπτίων και ορθά απέρριψε τον περί αντιθέτου ισχυρισμό της εργοδοσίας.
β) Την παράδοση στα μέλη του σωματείου Αιγυπτίων αλιεργατών σε πρωτότυπα των συμβάσεων εργασίας και των βεβαιώσεων ασφάλισης. Η εργοδοτική πλευρά ισχυρίστηκε ότι μπορούν να λάβουν αντίγραφα από τον ΟΑΕΔ ή τον ΟΤΑ όπου και κατατίθενται οι συμβάσεις. Αυτό όμως αφορά τους Αιγυπτίους που εργάζονται ήδη στην Ελλάδα. Βάσει της σύμβασης ορισμένου χρόνου που υπογράφουν αφού λήξει η πρώτη σύμβαση, λαμβάνουν πράσινη κάρτα απαραίτητη για την διαμονή τους. Δεν αφορά δηλαδή αυτούς που έρχονται για πρώτη φορά. Γι’ αυτό το Δικαστήριο απέρριψε και αυτόν τον ισχυρισμό των εργοδοτών αφού προέκυψε πως οι εργοδότες αρνούνται να χορηγήσουν τα πρωτότυπα των συμβάσεων και των βεβαιώσεων ασφάλισης στους αλιεργάτες, πράγμα που είχε ως συνέπεια την αδυναμία τους να ανανεώσουν την άδεια παραμονής τους.
γ) Η ασφαλιστική περίθαλψη των Αιγυπτίων αλιεργατών για εργατικά ατυχήματα. Μετά από πίεση της εργοδοτικής πλευράς που οδήγησε στην ψήφιση του ν.3232/2004 οι αλιεργάτες εξομοιώνονται με αγρότες και ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον ΟΓΑ που συνάγεται την μη χορήγηση επιδόματος αδείας και επικουρικής σύνταξης στους αλιεργάτες σε περίπτωση ατυχήματος, αλλά μόνο νοσοκομειακή περίθαλψη και φυσικά πολύ χαμηλότερες ασφαλιστικές εισφορές για τους εργοδότες από ότι θα απαιτούσε το ΙΚΑ. Η εργοδοτική πλευρά ισχυρίστηκε πως η απεργία είναι παράνομη αφού η ασφαλιστική κάλυψη των αλιεργατών δεν περνά από το χέρι τους αλλά είναι θέμα της νομοθετικής εξουσίας. Το Δικαστήριο έκρινε νόμιμο το αίτημα των απεργών απαντώντας πως η απεργία είναι αγωνιστικό μέσο που προάγει συλλογικά συμφέροντα των εργαζομένων είτε αυτά απευθύνονται στον εργοδότη είτε στο κράτος καθώς η απεργία δεν είναι αντίδραση κατά προσώπων αλλά δράση κατά μιας κατάστασης των μισθωτών.
δ) Το δικαίωμα επαναπρόσληψης των εργαζομένων των οποίων οι συμβάσεις έληξαν την προηγούμενη περίοδο. Το αίτημα αυτό των αλιεργατών κρίθηκε νόμιμο και ουσιαστικά βάσιμο καθώς το δικαίωμα επαναπρόσληψης υπάρχει ως θεσμός στο εργατικό μας δίκαιο. Εξάλλου η εκδηλούμενη από τους πλοιοκτήτες πρόθεση αντικατάστασης των υφιστάμενων αλιεργατών που ζουν χρόνια στην Ελλάδα για λόγους που δεν σχετίζονται με την απόδοσή τους έγινε δεκτό πως προσβάλλει το δικαίωμά τους στην εργασία. Πέρα αυτών όμως η εργοδοτικά πλευρά ισχυρίστηκε πως ενόψει της δυσαναλογίας μεταξύ των μεγάλης έκτασης δυσμενών οικονομικών συνεπειών στους ίδιους αλλά και στους επιχειρηματίες της περιοχής και των αιτημάτων των απεργών η απεργία είναι καταχρηστική. Εντούτοις το Δικαστήριο διέβλεψε πως η βλάβη τους δεν ήταν και τόσο μεγάλη αφού όπως αποδείχτηκε συνέχισαν κατά την απεργία να παράγουν προϊόντα αλιείας. Εξάλλου, η απεργία είναι δικαίωμα πρόκλησης ζημίας και η φύση του ως τέτοιου δεν μας επιτρέπει να υπολογίζουμε το οικονομικό κόστος του εργοδότη για να χαρακτηρίσουμε μια απεργία καταχρηστική.
Η απόφαση αυτή αποτελεί την εξαίρεση στον φριχτό κανόνα των κακών δικαστικών αποφάσεων που τείνουν στην κατάργηση του δικαιώματος στην απεργία, χαρακτηρίζοντας κάθε τέτοια ως παράνομη και καταχρηστική, με μόνο κριτήριο την οικονομική ζημία του εργοδότη που με βάση αυτές βαραίνει περισσότερο από τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Αιτήματα της απεργίας των αλιεργατών ήταν τα εξής:
α) Η συμμετοχή δύο εκπροσώπων των Αιγυπτίων αλιεργατών στην επιτροπή ελέγχου του καθορισμού των μεριδίων όπου οι Αιγύπτιοι δεν είχαν κανένα λόγο καθώς όπως αποδείχτηκε τα μερίδια καθορίζονταν από τους εργοδότες σε συνεννόηση με ένα σωματείο αλιεργατών όπου δεν μετείχε κανείς Αιγύπτιος. Μάλιστα από πουθενά δεν προέκυψε πως δικαιολογητικός λόγος αυτού ήταν τα περισσότερα μέλη του δεύτερου σωματείου. Έτσι το Δικαστήριο δέχθηκε πως τίθεται σοβαρό ζήτημα αντιπροσώπευσης των Αιγυπτίων και ορθά απέρριψε τον περί αντιθέτου ισχυρισμό της εργοδοσίας.
β) Την παράδοση στα μέλη του σωματείου Αιγυπτίων αλιεργατών σε πρωτότυπα των συμβάσεων εργασίας και των βεβαιώσεων ασφάλισης. Η εργοδοτική πλευρά ισχυρίστηκε ότι μπορούν να λάβουν αντίγραφα από τον ΟΑΕΔ ή τον ΟΤΑ όπου και κατατίθενται οι συμβάσεις. Αυτό όμως αφορά τους Αιγυπτίους που εργάζονται ήδη στην Ελλάδα. Βάσει της σύμβασης ορισμένου χρόνου που υπογράφουν αφού λήξει η πρώτη σύμβαση, λαμβάνουν πράσινη κάρτα απαραίτητη για την διαμονή τους. Δεν αφορά δηλαδή αυτούς που έρχονται για πρώτη φορά. Γι’ αυτό το Δικαστήριο απέρριψε και αυτόν τον ισχυρισμό των εργοδοτών αφού προέκυψε πως οι εργοδότες αρνούνται να χορηγήσουν τα πρωτότυπα των συμβάσεων και των βεβαιώσεων ασφάλισης στους αλιεργάτες, πράγμα που είχε ως συνέπεια την αδυναμία τους να ανανεώσουν την άδεια παραμονής τους.
γ) Η ασφαλιστική περίθαλψη των Αιγυπτίων αλιεργατών για εργατικά ατυχήματα. Μετά από πίεση της εργοδοτικής πλευράς που οδήγησε στην ψήφιση του ν.3232/2004 οι αλιεργάτες εξομοιώνονται με αγρότες και ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον ΟΓΑ που συνάγεται την μη χορήγηση επιδόματος αδείας και επικουρικής σύνταξης στους αλιεργάτες σε περίπτωση ατυχήματος, αλλά μόνο νοσοκομειακή περίθαλψη και φυσικά πολύ χαμηλότερες ασφαλιστικές εισφορές για τους εργοδότες από ότι θα απαιτούσε το ΙΚΑ. Η εργοδοτική πλευρά ισχυρίστηκε πως η απεργία είναι παράνομη αφού η ασφαλιστική κάλυψη των αλιεργατών δεν περνά από το χέρι τους αλλά είναι θέμα της νομοθετικής εξουσίας. Το Δικαστήριο έκρινε νόμιμο το αίτημα των απεργών απαντώντας πως η απεργία είναι αγωνιστικό μέσο που προάγει συλλογικά συμφέροντα των εργαζομένων είτε αυτά απευθύνονται στον εργοδότη είτε στο κράτος καθώς η απεργία δεν είναι αντίδραση κατά προσώπων αλλά δράση κατά μιας κατάστασης των μισθωτών.
δ) Το δικαίωμα επαναπρόσληψης των εργαζομένων των οποίων οι συμβάσεις έληξαν την προηγούμενη περίοδο. Το αίτημα αυτό των αλιεργατών κρίθηκε νόμιμο και ουσιαστικά βάσιμο καθώς το δικαίωμα επαναπρόσληψης υπάρχει ως θεσμός στο εργατικό μας δίκαιο. Εξάλλου η εκδηλούμενη από τους πλοιοκτήτες πρόθεση αντικατάστασης των υφιστάμενων αλιεργατών που ζουν χρόνια στην Ελλάδα για λόγους που δεν σχετίζονται με την απόδοσή τους έγινε δεκτό πως προσβάλλει το δικαίωμά τους στην εργασία. Πέρα αυτών όμως η εργοδοτικά πλευρά ισχυρίστηκε πως ενόψει της δυσαναλογίας μεταξύ των μεγάλης έκτασης δυσμενών οικονομικών συνεπειών στους ίδιους αλλά και στους επιχειρηματίες της περιοχής και των αιτημάτων των απεργών η απεργία είναι καταχρηστική. Εντούτοις το Δικαστήριο διέβλεψε πως η βλάβη τους δεν ήταν και τόσο μεγάλη αφού όπως αποδείχτηκε συνέχισαν κατά την απεργία να παράγουν προϊόντα αλιείας. Εξάλλου, η απεργία είναι δικαίωμα πρόκλησης ζημίας και η φύση του ως τέτοιου δεν μας επιτρέπει να υπολογίζουμε το οικονομικό κόστος του εργοδότη για να χαρακτηρίσουμε μια απεργία καταχρηστική.
Η απόφαση αυτή αποτελεί την εξαίρεση στον φριχτό κανόνα των κακών δικαστικών αποφάσεων που τείνουν στην κατάργηση του δικαιώματος στην απεργία, χαρακτηρίζοντας κάθε τέτοια ως παράνομη και καταχρηστική, με μόνο κριτήριο την οικονομική ζημία του εργοδότη που με βάση αυτές βαραίνει περισσότερο από τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου